INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Zygmunt Gossinger  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1959-1960 w VIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Gossinger Zygmunt (ok. 1465–1504), humanista, docent Akad. Krak., kanonik wrocławski. Pochodził z patrycjuszowskiej rodziny wrocławskiej; ojciec jego Mikołaj G. był rajcą miejskim w Wrocławiu, a stryj przyrodni Łukasz Eisenreich długoletnim starostą śląskim (Landeshauptmann). Po naukach początkowych w rodzinnym mieście zapisał się G. w półr. letn. 1484 r. na Uniw. Krak. wraz ze swym serdecznym przyjacielem Wawrzyńcem Korwinem, z którym równocześnie przeszedł kolejne szczeble w karierze uniwersyteckiej, zdobywając w r. 1486 bakalaureat, a w półr. zim. 1488/9 r. mistrzostwo sztuk wyzwolonych. W czasie studiów wcześnie ujawnił swe sympatie humanistyczne i wkrótce po przyjeździe Konrada Celtisa wszedł z nim w bliskie stosunki jako jeden z czynnych i ruchliwych członków krakowskiej Sodalitas Vistulana, obok grona swych uniwersyteckich kolegów, śląskich humanistów, M. Mergusa, obydwóch Aesticampianów, W. Korwina, W. Longinusa i i. Zgodnie z panującym zwyczajem, zapewne pod wpływem Celtisa, przybrał wówczas przydomek Fusilius, pod którym najczęściej występuje we współczesnej korespondencji. Dał również wyraz swym zainteresowaniom humanistycznym w czasie krótkotrwałej docentury w Akademii, komentując jako extraneus w półr. letn. 1490 r. „Georgiki” Wergilego. Nie przystąpił jednak do zapowiedzianej na następny semestr lektury „Tragedii Seneki”, bowiem w t. r. opuścił Kraków, udając się do Wrocławia. Z późniejszego listu do Celtisa można by jednak wnosić, że wyjechał na Śląsk w jego towarzystwie w lecie 1491 r., na co również wskazywałaby dedykowana mu przez Celtisa oda „Quibus instituendi sint adolescentes”, przedrukowana następnie w augsburskiej edycji „Panegyris ad duces Bavariae” z r. 1492, pt. „De his, quae futurus philosophus scire debeat”. Po krótkim pobycie w rodzinnym mieście wyjechał G. w r. 1491 na dalsze studia do Włoch, żegnany wierszem W. Korwina „Ad Sigismundum Fussilium in Italiani pergentem” (druk. w „Carminum structura”, Lipsk 1496). Pierwszy okres studiów włoskich spędził G. w rzymskiej Sapienzy, zamieszkując w Wiecznym Mieście w domu niemieckiego humanisty i znanego poety Engelharda Funcka (Scintilli). W tym też czasie reprezentował jako kanonik wrocławski interesy swej kapituły w Rocie Papieskiej w sporach z bpem J. Rothem. W Rzymie uprawiał także twórczość poetycką i przesyłał swe utwory do oceny Celtisowi, m. i. listem z 11 VIII 1492 r. Prawdopodobnie w drodze powrotnej zatrzymał się G. na dłuższy pobyt w Bolonii, gdzie był jednym z ulubionych uczniów F. Beroalda, który na jego prośbę napisał i dedykował mu w r. 1499 „Declamatio lepidissima Ebriosi, Scortatoris, Aleatoris de viliositate disceptantium”. Końcowe lata życia spędził G. we Wrocławiu jako kanonik katedralny i archidiakon legnicki. Dom jego stanowił ośrodek grupujący elitę intelektualną miasta, silnie oddziaływający na życie umysłowe stolicy Śląska. Na humanistyczne dyskusje i biesiady gromadziło się tu grono wiernych przyjaciół z W. Korwinem, Z. Buchwaldem, J. Turzonem na czele. G. rozwijał również czynną działalność w kapitule jako jeden z przywódców opozycji wobec bpa J. Rotha, zwłaszcza w długoletnim zatargu kapituły o koadiutorię ks. Fryderyka Cieszyńskiego. W tej sprawie odbył wraz z A. Winklerem w r. 1501 poselstwo do Budy jako delegat kapituły, wyjednując u Władysława Jagiellończyka uchylenie nominacji ks. Fryderyka. Zmarł we Wrocławiu 24 IV 1504 r. w czasie starań o scholasterię ołomuniecką. Jego wierny przyjaciel, W. Corvinus, poświęcił mu serdeczne epitafium.

 

Barycz H., Ślązacy na Uniw. Jag. od XV–XVIII w., Kat. 1935 s. 16; Bauch G., Deutsche Scholaren in Krakau in d. Zeit d. Renaissance, Breslau 1901 s. 30–1; tenże, Geschichte d. Breslauen Schulwesens vor d. Reformation, Breslau 1909 (Cod. Dipl. Sil. XXV); tenże, Laurentius Corvinus d. Breslauer Stadtschreiber u. Humanist, „Zeitschr. d. Vereins f. Gesch. Schlesiens” 1883 s. 235, 241–3, 156–7; tenże, Schlesien u. d. Universität Krakau im XV u. XVI Jh., „Zeitschr. d. Vereins f. Gesch. Schlesiens” 1907 s. 136–7; Fijałek J., Niemcy w Uniw. Krak. w XV i XVI w., „Pam. Liter.” 1902 s. 257–64; Morawski, Historia UJ, II 176; Zimmerman G., Der Breslauer Domkapitel im Zeitalter d. Reformation u. Gegenreformation, Breslau 1838; – Rupprich, Der Briefwechsel des K. Celtis, München 1938.

Leszek Hajdukiewicz

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.